Rola księdza w ceremonii pogrzebowej

W Polsce pogrzeby najczęściej odbywają się w obrządku katolickim. Takie uroczystości prowadzone są przez księdza, na którym spoczywają określone zadania. Jak wygląda ceremonia, na czym dokładnie polega rola kapłana w poszczególnych jej etapach, i o czym warto pamiętać, decydując się na organizację pogrzebu katolickiego? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tym artykule.

Modlitwa w kaplicy

Do niedawna uroczystości pogrzebowe rozpoczynały się w domu zmarłego. Obecnie odchodzi się od tej praktyki: miejscem rozpoczęcia ceremonii jest najczęściej dom pogrzebowy lub kaplica cmentarna. To tutaj ksiądz odwiedza krewnych zmarłego i modli się razem z nimi oraz ministrantami.

Kolejnym etapem ceremonii pogrzebowej jest przeniesienie trumny do kościoła i umieszczenie jej na podwyższeniu. Wokół trumny zapala się świece i układa kwiaty oraz wieńce.

Msza pogrzebowa

Msza pogrzebowa składa się z kilku ważnych elementów. Na początku kapłan wita rodzinę zmarłego, przekazuje jej słowa pocieszenia i wygłasza krótką przemowę. Kolejnym etapem jest liturgia słowa, z kazaniem poświęconym tajemnicy śmierci w obliczu zmartwychwstania Chrystusa. Podczas ofiary eucharystycznej rodzina zmarłego i inni uczestnicy pogrzebu mogą przystąpić do komunii. Liturgia kończy się pożegnaniem zmarłego przez księdza i poleceniem jego duszy Bogu. Podczas mszy kapłan trzykrotnie święci trumnę wodą święconą i okadza ją kadzidłem.

Odprowadzenie trumny do grobu

Po zakończeniu mszy kapłan prowadzi procesję na cmentarz. Jeśli cmentarz znajduje się w większej odległości od kaplicy, ksiądz przewodniczy konduktowi pogrzebowemu do grobu. W czasie procesji śpiewane są psalmy. W niektórych przypadkach kapłan odmawia z żałobnikami część chwalebną różańca.

Przy grobie ksiądz modli się za duszę zmarłego wraz z rodziną i innymi uczestnikami. Czasem jeden z członków rodziny lub znajomych zmarłego wygłasza mowę pogrzebową.

Wsparcie dla rodziny zmarłego

Rolą kapłana, oprócz prowadzenia uroczystości pogrzebowej, jest także udzielenie wsparcia rodzinie zmarłego. Ksiądz na ogół zna bliskich zmarłego, szczególnie w przypadku mniejszych społeczności. Po zakończeniu pogrzebu kapłan wspiera krewnych nieboszczyka dobrym słowem. Zdarza się, że uczestniczy także w stypie.

Pogrzeb katolicki a parafia zmarłego

Zmarły zwykle chowany jest w parafii, do której należał do życia. Pracownik firmy pogrzebowej Concordia z Gdyni, zajmującej się organizacją pogrzebów, dodaje: Istnieje także możliwość pochówku w innej parafii – w takim przypadku trzeba poinformować księdza z rodzinnej parafii zmarłego i uzyskać od niego zgodę na pogrzeb katolicki.

Osoba odpowiedzialna za organizację pogrzebu ustala z księdzem przebieg kolejnych etapów ceremonii.

W jakich przypadkach ksiądz może odmówić pogrzebu?

Zgodnie z przepisami prawa kanonicznego, prawo do pogrzebu katolickiego przysługuje każdej osobie ochrzczonej. W niektórych przypadkach kapłan może jednak odmówić pogrzebu. Dotyczy to sytuacji, w której zmarły był heretykiem lub schizmatykiem, czy też dokonał apostazji – formalnego wystąpienia z Kościoła Katolickiego. Przyczyną odmowy pochówku może być też to, że dana osoba wybrała spalenie ciała, kierując się innymi pobudkami niż katolickie. Ksiądz może również nie wyrazić zgody na pochówek jawnego grzesznika.